top of page
  • Foto van schrijverStijn Engelen

Go woke, (or) go broke

2003 was een kantelmoment in de geschiedenis van de mens, miljoenen levens zouden nooit meer hetzelfde zijn. Ik heb het niet over Saddam Hoessein’s arrestatie ‘’Ladies and gentlemen, we’ve got him!’’. Ik heb het niet over het uiteenvallen van Joegoslavië. En nee, ik heb het ook niet over die historische gebeurtenis in Rotterdam, waar men de eerste ‘kapsalon’ ooit maakte. In 2003 kwam een einde aan Peter Jackson’s driedelige filmserie The Lord of the Rings. De fanbase van John Ronald Reuel Tolkien, schrijver van de boekenserie en vader van de moderne fantasy-literatuur, kreeg zowaar een flinke boost. Een fanbase die, zoals elke groepering, zowel gematigden als extremisten kent. Het overgrote deel valt onder te verdelen in de zogenaamde ‘Ringers’. De harde kern, de crème de la crème, de F-side van Tolkien, noemen zich de ‘Tolkienists’: fans die al het werk van Tolkien bestuderen, en veelal het Quenda en Sindarijns beheersen, kunsttalen ontworpen door Tolkien.


Na een zware toelatingsprocedure ben ik toegetreden tot een van deze extremistische Facebook-groepen waarin Tolkien en alles wat met The Lord of the Rings te maken heeft worden geadoreerd, gehonoreerd en vereerd. In Midden-Aarde, de fictieve wereld die Tolkien heeft gecreëerd, zouden zij maar al te graag vertoeven, zo luidt de ondertitel van dit gezelschap:

‘’I was born on Earth, but Middle-Earth is my home.’’


Ik achtte mezelf altijd een LOTR-fan, maar na elke Facebook post in dit Tolkien collectief wordt duidelijker dat ik een wannabe ben, een nepperd, Ringer-onwaardig. Creatievelingen die schilderijen maken van elven, dwergen en hobbits. Knutselaars die miniatuurversies creëren van steden als Minas Tirith, Rivendel en Edoras. Enthousiastelingen, tot in detail verkleed als hun favoriete personage, die duizenden kilometers reizen om tijdens zogeheten Life Action Role Playing evenementen veldslagen na te spelen, voor sommigen levert deze verkleedsessie zelfs extra opwinding tijdens de intimiteiten in bed. Bruiloften compleet in thema van The Lord of the Rings. Als een oude, grijze tovenaar een portaal zou openen tot Midden-Aarde zouden zij er zonder twijfel in stappen. Midden-Aarde is voor hen de manier om te ontsnappen aan de brutale realiteiten van onze wereld, en Tolkien de geniale ontwerper van dit glorieuze toevluchtsoord. God schiep hemel en aarde, en Tolkien schiep Midden-Aarde.


Maar er komt een storm aan, volgens de Ringers wordt de legacy van Tolkien bezoedeld. Over twee weken verschijnt The Lord of the Rings: the Rings of Power, een televisieserie die zich duizenden jaren vóór Frodo en The Ring afspeelt. Voor de normale kijker natuurlijk prachtig, meer beeldmateriaal van het nostalgische Midden-Aarde. Maar voor de Ringers een ramp. Angst voor succesbejag vanuit Amazon, in plaats van het werk van Tolkien eer aan te doen. Karakters die totaal niet overeenkomen met de wijze waarop Tolkien ze heeft beschreven, maar de focus op identity politics. Té veel wokeness, en té weinig Tolkien. Is Amazon een geldwolf die het succes van The Lord of the Rings probeert uit te melken? Hebben de producenten schijt aan Tolkien en zijn wondere wereld? Of zijn de verwachtingen van de Ringers met hun nostalgische conservatisme nou eenmaal niet te vervullen?


Mij kan het eigenlijk niks schelen.


Ik hoop maar één ding:


Dat de kleurrijke Ringers met hun extremiteit en enthousiasme nooit zullen uitsterven.

bottom of page